Een activerende tekst is een tekstsoort die erop is gericht dat de lezer actie onderneemt. Reclameteksten zijn activerende teksten. De adverteerder wil tenslotte dat jij het product of de dienst koopt. Maar ook een mening in een krant of een betoog in een tijdschrift kan bedoeld zijn om mensen in beweging te krijgen.
Het verschil tussen een activerende tekst en een overtuigende tekst
Dat in beweging komen, is het belangrijkste doel van de activerende tekst. En daarmee het grootste verschil met de overtuigende tekst of betogende tekst, die er alleen op is gericht dat de lezer de mening van de schrijver overneemt. Dit tekstdoel zie je veel in columns, ingezonden brieven en betogen voorkomen.
Een betoog is dus meer een overtuigende tekst dan een activerende tekst. Maar ook de activerende tekst zal een deel overtuiging moeten bevatten. Lezers moeten tenslotte eerst overtuigd worden dat ze actie moeten nemen. Teksten hebben vaak niet één, maar meerdere tekstdoelen.

Hoe herken je een activerende tekst?
Een activerende tekst herken je in eerste instantie aan de vorm. Hij neemt vaak de vorm aan van een advertentie, een poster, een pamflet of misschien wel een recensie of betoog. Ook video’s zoals reclamefilmpjes bevatten activerende teksten of zijn geschreven of basis van een activerend script.
In tweede instantie herken je de activerende tekst aan de informatie die je aan het denken moet zetten en je ergens van wil overtuigen. In de reclame volgt de tekst dan vaak het PAS-model: Problem, Agitation, Solution. Ofwel: Probleem, Irritatie, Oplossing.
De schrijver van de tekst schetst een probleem, geeft de gevolgen van het probleem en biedt een oplossing. Een goede activerende tekst zorgt ervoor dat je iets wilt gaan doen om het ‘probleem’ op te lossen.
Een goede activerende tekst leidt daarom uiteindelijk ook altijd naar de zogenoemde ‘call-to-action’, ofwel de oproep tot actie. Dat kan de koopknop op een website zijn, maar ook een telefoonnummer dat je moet bellen of een nieuwsbrief waarvoor je je moet inschrijven.
Voorbeelden van activerende teksten
Om ons heen barst het van de activerende teksten. Neem alleen al alle reclames die je onderweg naar school of werk op je afgevuurd krijgt. Via billboards, Spotify, etalages en reclame in apps. Om er maar eens een paar te noemen.
Hier op mijn website probeer ik mijn lezers trouwens te activeren om een van mijn cursussen over copywriting af te nemen.
Goede doelen of activistische organisaties gebruiken ook veel activerende teksten. Ze willen dan dat je lid wordt om dieren of het klimaat te beschermen. Of om geld in te zamelen voor ziektes of kansarme kinderen.
Hieronder heb ik een paar verschillende voorbeelden van activerende teksten voor je verzameld.




Je ziet het, op internet verzuip je bijna in de activerende boodschappen. En als je de deur achter je dicht trekt, is het al niet veel anders: loop binnen, koop een pizza, ga naar de kapper. Doorlopend willen de schrijvers van deze teksten iets van je.
In het algemeen geldt dat hoe langer de tekst is, hoe meer argumenten de schrijver gebruikt om jou te overtuigen in actie te komen. Bij reclameboodschappen is hier vaak maar beperkt de ruimte voor, maar in betogen of columns hebben schrijvers meer woorden tot hun beschikking.
Hoe schrijf je een goede activerende tekst?
Een goede activerende tekst schrijven is een kwestie van oefening, zoals met alles. Mijn Cursus Copywriting in 30 Dagen is een uitstekende oefening om je teksten commerciëler en activerende te schrijven.
Als je een goede tekst wilt schrijven, zijn er enkele elementen die je toe moet passen in je tekst. Als je geen geoefende tekstschrijver bent, kun je vaak het best kiezen voor de hapklare brokken van een copywriting-formule. Zoals AIDA, BAB of PASTOR.
Veel van die formules komen op hetzelfde neer:
- Je schetst een probleem of uitdaging.
- Je maakt het probleem groot en levendig voor de lezer. Maak er een indringend verhaal van en geef voorbeelden.
- Je geeft aan hoe het probleem volgens jou opgelost kan worden. Ga in op eventuele bezwaren en weerleg die.
- Je schetst de situatie die ontstaat na het oplossing van het probleem.
- Je maakt duidelijk hoe lezers nu actie kunnen nemen.
Welke technieken kun je hiervoor inzetten? Je kunt putten uit het hele scala aan persuasieve technieken, maar de belangrijkste zijn de volgende:
- Trek meteen de aandacht met op opvallende kopregel (haak in op de actualiteit of zeg iets controversieels).
- Weet wie je doelgroep is. Tegenstanders van jouw mening zul je niet direct overtuigen met jouw betoog, mogelijk wél degenen die tot jouw brede doelgroep behoren. Gebruik taal die zij (her)kennen.
- Hou het simpel, maar maak het wel veelzeggend. Schrap overtollige woorden. Hou je zinnen kort en het taalgebruik eenvoudig. Laat zwakke argumenten buiten beschouwing.
- Shoot your biggest gun first, zeggen de Amerikanen. Kom als eerste met jouw belangrijkste overtuigende argument dat mensen in beweging zou kunnen zitten. Wacht hier niet mee tot aan het einde van je tekst!
- Vermijd de lijdende vorm zo veel mogelijk. Schrijf in de actieve vorm met actieve werkwoorden. Geef sturing aan je lezer.
- Schrijf het prettig op. Kom met een metafoor, schrijf een verhaal, stel je tekst zo op dat mensen ‘m voelen.
- Vergeet in geen geval de call-to-action. Wat moeten mensen doen nadat ze jouw activerende tekst hebben gelezen? Spoor de lezer aan nu actie te nemen.
Let op de bron
Let erop dat activerende teksten door allerlei personen en organisaties geschreven kunnen worden. Ook door mensen of groepen met meningen waar je niet achter staat, of die gekleurd kunnen zijn. Die iets aan je willen verkopen dat je misschien helemaal niet nodig hebt. Het is dan ook slim dat je je op de hoogte stelt van de bron van de informatie. Je moet natuurlijk niet alles zomaar voor ‘waar’ aannemen. En ook niet altijd tot actie overgaan.
Wil je zelf betere teksten van alle soorten leren schrijven? Begin dan hier.