Dat plagiaat van teksten veel voorkomt, wist je waarschijnlijk al. Maar plagiaat is niet altijd zo simpel als een een-op-een kopie van het origineel. Hier zijn 6 vormen van plagiaat die we regelmatig terugzien.
1. De een-op-een kopie
De eenvoudigste vorm van plagiaat is de 100% kopie, ook wel de kloon genoemd. Iemand kopieert je complete (web)teksten en presenteert die als zijn eigen teksten. Dit is de grofste vorm van plagiaat, maar ook de vorm die het makkelijkst te ontdekken is.
Een volledige pagina – of zelfs een hele website – die wordt overgenomen of misschien wel een heel rapport. Dan loop je al gauw tegen de lamp. En de meeste plagieerders weten ook wel dat ze hier niet mee wegkomen. Daarom zie je deze vorm in de praktijk nog maar zelden.
2. Kopiëren en plakken
Deze vorm is geniepiger en komt vaker voor. Tussen de eigen teksten worden teksten van jouw website gekopieerd en geplakt. Af een toe misschien nog een woord vervangen en klaar!
De reden dat de toetscombinaties CTRL+C en CTRL+V zoveel worden gebruikt is dat het zo makkelijk is op internet. En zelf schrijven kost veel te veel tijd.
Deze vorm van plagiaat is wat lastiger te ontdekken. Want wat is precies jouw tekst en wat is de tekst van degene die jouw tekst heeft gekopieerd?
3. Zoeken en vervangen
Een variant op kopiëren en plakken is zoeken en vervangen. Hierbij maakt de kopieerder gebruik van jouw complete brontekst, maar hij of zij vervangt her en der een woordje. In de hoop dat dit niet wordt opgemerkt.
Het spreekt voor zich dat ook dit een nogal lompe vorm van plagiaat is, die echter ook makkelijk op te sporen is door plagiaattools.
4. De mix
Een mixje van al het bovenstaande komt het vaakst voor. Op een website staan soms teksten die her en der vandaan zijn gejat, in combinatie met eigen teksten en af en toe een vervangen woord.
Natuurlijk worden plagieerders ook steeds slimmer. Ze weten wel dat ze niet wegkomen met de een-op-een kopie en ook niet met de zoek-en-vervang-methode. Hoe meer werk de plagieerder erin heeft gestoken, hoe lastiger de ongeoorloofde overname van tekst te herkennen zal zijn.
Toch zijn veel plagieerders ook lui (anders zouden ze niet plagiëren) en daarom zullen ze ook grotere stukken overnemen, waardoor er al snel aantoonbaar sprake is van plagiaat.
5. Citeren/curatie
Het grootste grijze gebied is het gebied van citeren en contentcuratie. Dus: teksten overnemen en die opnieuw publiceren. Dit hoeft geen probleem te zijn als het om een klein deel gaat en het duidelijk is dat het een citaat is.
Of, in het geval van curatie, dat het om het redactioneel samenvoegen van content uit verschillende bronnen gaat. De crux is dat je zelf wat toevoegt en daarvoor de citaten of de bronnen aanhaalt.
Wat belangrijk is, is dat er een duidelijke bronvermelding is. Dat de overgenomen tekst niet wordt gepresenteerd als eigen tekst.
6. Kunstmatige intelligentie
Over grijze gebieden gesproken, wat dacht je van tekst die door schrijfrobots is geschreven? Het is vaak onduidelijk hoe deze tot stand komt.
In het gunstigste geval gaat het om een samenraapsel van weinig originele clichés die je overal tegenkomt, in het minst gunstigste geval om slap herschreven teksten elders van internet. Het is wachten op de eerste rechtszaken rond plagiaat door schrijfrobots!
Bovenstaande vormen van plagiaat zijn in feite niet te voorkomen. Hergebruiken van teksten is nu eenmaal inherent aan het open karakter en de eenvoud van internet.
Wat wel duidelijk wordt, is dat er geen snelle route is voor originaliteit en het bouwen van een merk met goede teksten.
Natuurlijk, zelf teksten schrijven (of laten schrijven) kost veel tijd (of is duur), maar je moet het zien als een investering die zich op de langere termijn altijd terugbetaalt.