Bijgewerkt op 30 oktober 2020
Het is 1 april en dat is de deadline voor je belastingaangifte. Daar kon je de laatste tijd niet omheen door de grootscheepse campagne met buitenreclame, radio- en tv-commercials. En niet te vergeten op de ‘socialmediaas’ en via apps. Onder het ludieke motto: ‘U mag weer aangifte doen!’
Hoor je ‘m? Je mág aangifte doen. Dus je kunt er ook voor kiezen om het niet te doen? Nee, dat is natuurlijk niet de bedoeling. Net zoals je je gewoon moet tekenen als je hoort: ‘U mag hier uw handtekening zetten.’ En net zoals je gewoon moet gaan zitten bij de mededeling: ‘U mag hier even plaatsnemen.’
Ze gebruiken ‘mogen’ om het vriendelijker en menselijker te laten klinken. En ze verbinden er een kekke campagne (door KesselsKramer) aan waarbij ze mensen opvoeren die niet kunnen wáchten totdat ze hun online belastingformulier weer kunnen invullen.
Makkelijker? Of stiekem toch leuker?
Ik snap dat de Belastingdienst sympathiek wil overkomen. Ik snap ook dat je een haakje nodig hebt. En ik snap zelfs het reclamebureau dat de campagne heeft gemaakt. Maar dit heeft niks meer te maken met ‘Leuker kunnen we het niet maken.’ Deze campagne is wat mij betreft ongewenst lollig op hurkniveau en verkwist ook nog eens veel belastinggeld. In plaats daarvan had ik graag wat minder betaald.
Mogen in plaats van moeten
Maar het meest wringt nog wel het ‘mogen’. Toegegeven, de ’truc’ van de fiscus is niet nieuw. Etiquette-expert Beatrijs Ritsema zei in 2004 al dat tegen het gebruik van ‘mogen’ in plaats van ‘moeten’ geen kruid gewassen lijkt. En adviseerde het ‘naast je neer te leggen, omdat het voorlopig niet meer weg gaat.’
“Het woord ‘mogen’ als verhulling voor een verzoek of het volgen van een procedure is bevoogdend en betuttelend. ‘Mogen’ zou niet op die irritante manier gebruikt moeten worden.” – Beatrijs Ritsema
En toch wil ik het niet horen van het incassobureau van de overheid. Het is misschien minder leuk, maar ik hoor liever: ‘u moet weer aangifte doen.’ Of, als ze ‘moeten’ willen vermijden: ‘Denkt u aan uw aangifte?’ Gewoon via een brief, in plaats van via een dure campagne. Dank u wel!
[responsive_video link=”https://www.youtube.com/watch?v=lVUaIdqwuEQ”]
U mag de tering krijgen
Ik ben niet de enige die zich eraan stoort, volgens Google. ‘U mag de tering krijgen.’ En: ‘U mag weer aangifte doen: donder op.’ Toch was de website van de Belastingdienst op de eerste aangiftedag meteen overbelast. Kennelijk werkt de campagne wel.
En nu hou ik op. Ik moet tenslotte nog aangifte doen.
Update: u moet aangifte doen
We zijn inmiddels een paar weken verder. Er bleek een opbouw in de campagne te zitten. ‘U mag aangifte doen’ is veranderd in ‘U moet nu toch wel écht aangifte gaan doen’. Toch nog ‘moeten’, dus.
Beeld: YouTube.