Trend: personificatie

Bijgewerkt op 26 maart 2021

Nou ja, trend. Het is al jaren aan de gang. Maar je ziet het naar mijn idee steeds vaker terugkomen, vooral in de reclame: personificatie.

Een tijdje terug had ik al het plan opgevat om hier een blogartikel over te schrijven. Maar ik wilde er eerst nog wat goede voorbeelden uit de praktijk verzamelen.

Toen ik vanochtend aan de ontbijttafel een commercial op de radio hoorde over kapotte spaarlampen die ‘Lever ons in!’ met hun hoge piepstemmetjes scandeerden, kon ik het niet langer uitstellen.

Laten we het eens hebben over personificatie.

Wat is personificatie eigenlijk?

Personificatie is een vorm van beeldspraak waarbij dieren, planten of dingen worden voorgesteld als een persoon.

Een variant hierop is animalisatie, waarbij iets wat ‘onbezield’ is als ‘bezield’ wordt voorgesteld. Zoals in het voorbeeld van Harm ‘Ik blijf het toch zeggen, hoor!’ Alarm in de afbeelding boven dit stuk.

Voorbeelden van personificatie

Voordat we naar het waarom van de personificatie-trend gaan, wil ik je graag eerst laten zien wat ik bedoel. Dit zijn enkele voorbeelden die ik de laatste tijd tegenkwam:

Personificatie op een sleutelhanger van Tagonce, een klant van mij:

Webshops zetten personificatie in als marketing-instrument:

Niet iedereen is er trouwens van gecharmeerd om ‘zo’ aangesproken te worden:

When je pakketje je aanspreekt alsof je infantiel bent pic.twitter.com/G03TyitVOw

— Noor Vloeimans (@rtvnoor) 6 maart 2018

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van personificatie die je alle dagen tegen kunt komen. En dan ben ik nog niet eens in de supermarkt geweest!

Vooruit, hier is er eentje uit de fruitschaal:

Personificatie is niets nieuws

Het mag dan steeds vaker opvallen als reclametrend, er is niets nieuws onder de zon.

Personificatie kennen we al heel lang in de vorm van sprookjes, verhalen en films. En natuurlijk als stijlfiguur in het dagelijkse taalgebruik:

• De toekomst lacht je toe.
• Grommend kwam de motor tot leven.
• De wind fluistert door de bomen.
• Papier is geduldig.
• Kerstmis staat voor de deur.

Let op: bij dit soort gezegden liggen clichés op de loer (haha, ook weer een cliché én een personificatie!).

Op tv en op internet zien we veel visuele personificatie in commercials en advertenties terug.

Zoals in de campagne ‘Maak het ze niet te makkelijk’ voor veiligheid in en om het huis van de overheid:

En in de eerder genoemde commercial voor recycling van spaarlampen:

Soms krijgen we zelfs hele merken als een persoon voorgeschoteld. Telefoonprovider Ben doet dat al sinds 1999 met ‘Ik ben Ben’.

Waarom personificatie?

De verklaring waarom we al die voorbeelden van personificatie in (commerciële) boodschappen terugzien is vrij eenvoudig.

Als mensen identificeren we ons makkelijker met iets levends dan met een stuk karton. En weer makkelijker met een mens dan met een dier.

Zeker in de reclame is het belangrijk dat de kijker of lezer zich kan identificeren met de boodschap of de doelstelling. Personificatie maakt concreet wat abstract is. Succesvolle webshops als bol.com (hoi, Billie!) en Coolblue hebben goed door dat ze personificatie nodig hebben.

Zonder personificatie is het veel moeilijker om een emotionele betrokkenheid bij je doelgroep te bewerkstelligen. Ook kan personificatie helpen iets vanuit een ander perspectief te bezien.

Dat is de reden dat we levenloze dingen en ook dieren ‘menselijke’ trekjes toedichten.

Zonder personificatie zou The Lion King nooit een klassieker zijn geworden. En zouden we überhaupt snel verveeld raken als we naar speelgoed (Toy Story) of naar mieren (Een luizenleven) moesten kijken.

Nog meer voorbeelden (in het Engels) vind je in deze SlideShare:

Daarnaast is het vaak ook gewoon ‘lollig’ om te personificeren of te animaliseren. Je plakt een paar ogen op het (saaie) onderwerp, geeft het een hoog stemmetje en gáán met die campagne.

Heb je zelf ook mooie voorbeelden van personificatie gezien? Laat dan hieronder een reactie achter, bij voorkeur met een link naar het voorbeeld!

Bron beeld Harm Alarm: maakhetzeniettemakkelijk.nl.