Hoe krijg je een copyright op je tekst? Een ‘copyright’ is hetzelfde als auteursrecht. Auteursrecht op je tekst (en ook op andere creatieve prestaties als foto’s, tekeningen, muziek, film, software en kunst) krijg je automatisch als het oorspronkelijk en persoonlijk genoeg is.
Elke creatieve prestatie heeft copyright
Jurisprudentie leert dat dit laatste al gauw het geval is. Teksten die je schrijft hebben daarom vrijwel altijd bescherming onder het auteursrecht, behalve als het werk is waar niet of nauwelijks sprake is van een creatieve prestatie (bijvoorbeeld bij prijslijsten, een opsomming van ingrediënten, openingstijden of een paar heel gewone zinnen).
Zelfs een doodgewone ‘tweet’ van zo weinig als 11 woorden kan auteursrechtelijk beschermd zijn, zo blijkt uit een arrest van het Europees Hof van Justitie.
Auteursrecht geldt ook op internet
Copyright op tekst (of op andere uitingen) ontstaat vanzelf door het maken ervan. Doordat ik dit blogartikel heb getypt en doordat ik dat in mijn eigen woorden en met creatieve keuzes heb gedaan, verkrijg ik automatisch het copyright. Ook op internet.
Het feit dat iets op internet is gepubliceerd en daarmee voor iedereen zichtbaar is (misschien zelfs te downloaden is), betekent niet dat er geen copyright op zit. De maker kan er wél voor kiezen om iets onder bijvoorbeeld een Creative Commons-licentie aan te bieden. Een bekend voorbeeld hiervan zijn de teksten (en foto’s) van Wikipedia.
Je hoeft er niets voor te registreren
Het woord ‘automatisch’ zegt al genoeg. Je hoeft er niets voor te doen om je copyright op tekst, foto’s of andere creatieve uitingen te claimen. Je kunt ervoor kiezen om het wél te doen. Een datum vastleggen van je werk bij de notaris kan helpen te bewijzen wanneer het werk is ontstaan, maar het is zeker geen must.
De bescherming onder het auteursrecht duurt in de regel 70 jaar
In beginsel is je harde werk nog 70 jaar lang na jouw dood beschermd onder het auteursrecht.
Ook een ‘copyright notice’ is niet nodig
Een ‘copyright notice’ is de de boodschap dat er auteursrecht op een werk rust. Je ziet deze boodschap in elk boek (vooraan) en ook op vrijwel elke website (onderaan de pagina) terugkomen.
De volgende copyright-tekst kent iedereen van de eerste bladzijden van zowat elk boek:
Alle rechten voorbehouden.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Ook in de footer van deze website zie je de copyright notice staan:
© 2023 Doyoucopy, alle rechten voorbehouden.
De bovenstaande copyrightvermelding is voldoende voor een website. Gebruik voor jouw site het ©-teken, het jaartal (of de periode) waarop je auteursrecht betrekking heeft, jouw naam of de naam van je bedrijf, in combinatie met ‘alle rechten voorbehouden’.
Zo’n auteursrechtvermelding is niet verplicht of zelfs maar noodzakelijk. Sterker nog, ze heeft in feite geen enkele juridische waarde.
Waarom dan toch die copyright-tekst vermelden?
- De vermelding ervan kan wel helpen duidelijk te maken dat je auteursrecht serieus neemt.
- Je kunt later makkelijker bewijzen dat jij degene bent die het auteursrecht heeft.
- En je geeft geïnteresseerden direct aan bij wie ze moeten zijn als ze een licentie willen of anderszins vragen hebben over het copyright op de tekst.
Let er wel op dat je die copyright-claim alleen op werk doet waar jouw auteursrecht op geldt, anders doe je in feite een valse claim.
Inbreuk op jouw copyright
Iemand maakt inbreuk op jouw auteursrecht als hij of zij jouw werk kopieert, opnieuw publiceert of zelf bewerkt. Als je daarvoor geen toestemming hebt gegeven, dan is de inbreukpleger in overtreding en kun je daartegen juridisch optreden.
Als de inbreuk online plaatsvindt, is het handig – nadat je je van de inbreuk op de hoogte hebt gesteld – als je bewijs verzamelt in de vorm van schermafbeeldingen van jouw oorspronkelijke werk en schermafbeeldingen van het werk van de inbreukpleger.
Lees vervolgens hier wat je kunt doen als je geplagieerd bent.
Foto boven: Shutterstock.